Huyết áp cao là căn bệnh thường không thể hiện triệu chứng ban đầu ra nhiều nên người ta thường gọi nó là ” kẻ giết người thầm lặng “.
Ngày nay, căn bệnh rất phổ biến . Tại Mỹ có khoảng 75tr người bị huyết áp, còn ở Việt Nam chúng ta thì khoảng 12tr người, cứ 5 người là có một người bị căn bệnh này. Thông thường những triệu chứng ban đầu không rõ ràng như khó thở, đau tức ngực nhẹ, chóng mặt… nên nhiều người thường hay bỏ qua và không đi khám. Điều này rất nguy hiểm bởi khi nó tiến triển nặng hơn thì nguy cơ tử vong rất cao cũng như sẽ gặp nhiều biến chứng nếu không được can thiệp kịp thời.
Bản thân người viết bài này, đã từng chứng kiến hai người thân ra đi vĩnh viễn và 3 người thân gặp biến chứng liệt nữa người do căn bệnh này, nên khuyên mọi người nếu có gặp các triệu chứng tương tự như bệnh tăng huyết áp thì hãy đến gặp bác sĩ thăm khám ngay.
Các triệu chứng ban đầu của huyết áp cao như : đau đầu, chóng mặt, nhìn không rõ, buồn nôn, khó thở, tim đập nhanh hay hiếm hơn là chảy máu cam. Nếu bất cứ ai gặp triệu chứng này thì cần gặp bác sĩ ngay.
Nguyên nhân :
Hầu hết các trường hợp tăng huyết áp đều không rõ nguyên nhân và thường được gọi là tăng huyết áp vô căn. Loại này thường do di truyền, phổ biến ở nam giới. Các yếu tố nguy cơ bao gồm :
- Tuổi cao : Tuổi tác lên cao các mạch máu không còn linh hoạt nên làm tăng nguy cơ cao huyết áp
- Tiền sử gia đình có người bị tăng huyết áp.
- Thừa cân, béo phì
- Ít vận động thể chất.
- Hút thuốc lá và uống rượu bia.
- Chế độ ăn uống không khoa học, sử dụng nhiều chất béo và muối.
- Cholesterol cao
- Phụ nữ mang thai có nguy cơ tăng huyết áp cao hơn những phụ nữ cùng tuổi không mang thai.
- Rối loạn giấc ngủ và bị ngưng thở khi ngủ.
Phân loại huyết áp cao :
Việc chẩn đoán và chiến lược điều trị của các bác sĩ chuyên khoa tim mạch tại nước ta hiện nay thường tuân theo hướng dẫn điều trị cập nhật của Hiệp hội Tim mạch Châu Âu (ESC). Theo hướng dẫn mới cập nhật của ESC năm 2018, tùy vào mức độ nghiêm trọng, cao huyết áp được phân loại như sau:
- Huyết áp tối ưu: Dưới 120/80 mmHg;
- Huyết áp bình thường: Từ 120/80 mmHg trở lên;
- Huyết áp bình thường cao: Từ 130/85 mmHg trở lên;
- Tăng huyết áp độ 1: Từ 140/90 mmHg trở lên;
- Tăng huyết áp độ 2: Từ 160/100 mmHg trở lên;
- Tăng huyết áp độ 3: Từ 180/110 mmHg trở lên;
- Cao huyết áp tâm thu đơn độc: Khi huyết áp tâm thu từ 140 mmHg trở lên, trong khi huyết áp tâm trương dưới 90 mmHg
- Tiền tăng huyết áp khi:
Huyết áp tâm thu > 120 – 139mmHg và huyết áp tâm trương > 80-89mmHg.Ngoài ra, theo Hiệp hội Tim mạch Việt Nam, huyết áp đạt dưới 120/80 mmHg được coi là mức bình thường. Khi huyết áp luôn ở mức từ 140/90 mmHg trở lên thì được xem là tình trạng tăng huyết áp.
Làm sao để cải thiện tình trạng bệnh
Theo lời khuyên của các bác sĩ, bệnh nhân có thể kiểm soát huyết áp bằng cách :
- Điều chỉnh chế độ ăn uống: Lành mạnh hơn và dùng ít muối ( dưới 6g/ ngày )
- Tập thể dục đều đặn, vừa sức;
- Cố gắng duy trì cân nặng lý tưởng, giảm cân theo hướng dẫn;
- Ngừng hoặc hạn chế tối đa uống rượu, bỏ hút thuốc;
- Tránh nhiễm lạnh đột ngột;
- Kiểm soát tốt các bệnh liên quan;
- Sử dụng thuốc điều trị cao huyết áp đúng theo hướng dẫn của bác sĩ;
- Thường xuyên theo dõi sự thay đổi của huyết áp ngay tại nhà với máy đo thích hợp.